Miłujemy na odległość, nienawidzimy z bliska.
Kiedy są daleko, idealizujemy ludzi; kiedy są blisko, ich wady i różnice mogą wywoływać frustrację i nienawiść.
Cytat Ewalda, „Miłujemy na odległość, nienawidzimy z bliska”, trafnie oddaje złożoność ludzkich relacji i mechanizmy psychologiczne leżące u podstaw naszych emocji. Możemy go interpretować jako refleksję nad idealizacją i dehumanizacją, dwoma biegunowymi procesami, które kształtują nasze interakcje.
Idealizacja na odległość
Kiedy ktoś znajduje się poza zasięgiem naszego bezpośredniego doświadczenia, często projektujemy na niego nasze fantazje, pragnienia i oczekiwania. Brak pełnej wiedzy o osobie pozwala nam wypełnić luki wyobrażeniami, które są zgodne z naszymi potrzebami. Na odległość, widzimy obraz, który sami stworzyliśmy – uwolniony od codziennych wad, niedoskonałości i frustrujących zachowań. Jest to rodzaj *romantyzmu dystansu* – miłość, która rozkwita w próżni realności, karmiona nadzieją i idealizowanym obrazem obiektu uczuć. W tym kontekście, miłość jest raczej projekcją niż autentycznym przyjęciem drugiego człowieka w jego pełni.
Czy wiesz, że relacje z matką są kanwą
dla wszystkich innych relacji, jakie nawiązujesz w życiu?
Poznaj mechanizmy, które kształtują Cię od dzieciństwa.
Odzyskaj władzę nad sobą i stwórz przestrzeń dla nowych relacji – z matką, córką, światem i samą sobą 🤍
W świecie, który każe Ci być kimś, odważ się być sobą.
Radykalna samoakceptacja to zaproszenie do wewnętrznej wolności.
Zobacz, czym jest i jak wiele może Ci dać!
Konfrontacja z bliska: Rzeczywistość i resentyment
Gdy dystans zanika, a bliskość staje się faktem, następuje zderzenie wyidealizowanego obrazu z rzeczywistością. Nagłe, intensywne doświadczenie codzienności – rutyny, nawyków, wad, a także konfliktów interesów i różnic w postawach – prowadzi do frustracji i rozczarowania. To, co z daleka wydawało się atrakcyjne, z bliska może stać się irytujące lub wręcz odstręczające. W bliskości zanika anonimowość i możliwość ucieczki od konfrontacji. Jesteśmy zmuszeni zmierzyć się z całym spektrum ludzkich cech, również tych, które w nas samych budzą dyskomfort. To właśnie w tej bliskości rodzi się nierzadko nienawiść – nie jako pierwotna, destrukcyjna siła, lecz jako efekt nieumiejętności radzenia sobie z rozczarowaniem, niezaakceptowanymi aspektami drugiego człowieka lub projekcją własnych deficytów na drugą osobę. Nienawiść ta może być również sygnałem naruszenia granic, poczucia zagrożenia, czy też głębokiej niezgody na czyjeś wartości lub zachowania.
Znaczenie psychologiczne
Cytat Ewalda podkreśla fundamentalny dualizm w psychice człowieka: zdolność do idealizacji i demonizowania, w zależności od kontekstu relacji i ilości posiadanych informacji. Istotnym aspektem jest tu również *mechanizm obronny*. Idealizacja pozwala nam chronić się przed bólem rozczarowania i utrzymać pewien komfort psychiczny. Nienawiść z bliska może być próbą odseparowania się od czegoś, co jest dla nas psychicznie obciążające lub nieznośne. Ukazuje to, jak *defensywne strategie* kształtują nasze emocje i relacje, wpływając na percepcję innych w zależności od ich fizycznej i emocjonalnej bliskości.