Nie możesz zmienić przeszłości. Pozostanie taka sama. Musisz zapamiętać zasadę: Nie oceniaj czynów z przeszłości według wiedzy, jaką masz teraz.
Nie można zmienić przeszłości, ani osądzać dawnych decyzji nową wiedzą; należy akceptować przeszłość, by skupić się na teraźniejszości.
Co tak naprawdę znaczy cytat „Nie możesz zmienić przeszłości. Pozostanie taka sama. Musisz zapamiętać zasadę: Nie oceniaj czynów z przeszłości według wiedzy, jaką masz teraz.”?
Słowa o. Johna Sturma SJ dotykają fundamentalnych aspektów ludzkiego doświadczenia, łącząc w sobie mądrość filozoficzną z głębokimi implikacjami psychologicznymi. Pierwsza część cytatu, „Nie możesz zmienić przeszłości. Pozostanie taka sama.”, jest afirmacją nieuchronności czasu i jego liniowego charakteru. Z perspektywy psychologicznej, jest to przypomnienie o stałości faktów, które miały miejsce. Przeszłość to zbiór zdarzeń, które już się wydarzyły, i choć możemy zmieniać nasze interpretacje tych wydarzeń, same wydarzenia są niezmienne. Próba ich zmiany jest równoznaczna z walką z rzeczywistością, co często prowadzi do frustracji, żalu i poczucia winy. Psychologia poznawczo-behawioralna podkreśla, że akceptacja tego, na co nie mamy wpływu, jest kluczowym elementem zdrowia psychicznego. Kontynuowanie rozpamiętywania i żałowania decyzji, które już podjęliśmy, jest formą ruminacji, która podtrzymuje negatywne stany emocjonalne i utrudnia adaptację.
Ranisz siebie, bo chronisz
wewnętrzne dziecko?
To ta odrzucona część Ciebie, która wciąż czeka na poczucie bezpieczeństwa, uznanie i miłość. I tylko Ty możesz ją nimi obdarzyć🤍
Czy wiesz, że relacje z matką są kanwą
dla wszystkich innych relacji, jakie nawiązujesz w życiu?
Poznaj mechanizmy, które kształtują Cię od dzieciństwa.
Odzyskaj władzę nad sobą i stwórz przestrzeń dla nowych relacji – z matką, córką, światem i samą sobą 🤍
Druga część cytatu, „Musisz zapamiętać zasadę: Nie oceniaj czynów z przeszłości według wiedzy, jaką masz teraz.”, jest kluczowa dla zrozumienia psychologicznego mechanizmu zwanego błędem retrospekcji, znanego również jako efekt „wiedziałem, że tak będzie”. Polega on na tendencji do postrzegania przeszłych wydarzeń jako bardziej przewidywalnych, niż były w rzeczywistości, po tym, jak już się wydarzyły. Kiedy patrzymy na nasze dawne wybory, posiadając wiedzę o ich konsekwencjach i o nowych informacjach, łatwo jest nam oceniać je jako „głupie”, „błędne” lub „nierozważne”. Jednak w momencie podejmowania decyzji w przeszłości, dysponowaliśmy jedynie ograniczonym zestawem informacji, doświadczeń i możliwości poznawczych, dostępnych w ówczesnej chwili. Ludzkie doświadczanie jest organiczne i dojrzewa w czasie. Ocenianie „wersji siebie” z przeszłości, która wcale nie miała dostępu do tego, co „obecna wersja siebie” posiada, jest niesprawiedliwe i psychologicznie destrukcyjne. Może prowadzić do nadmiernej samokrytyki, chronicznego poczucia winy, obniżonej samooceny, a nawet depresji. Ten cytat zachęca do empatii wobec samego siebie – do uznania, że działaliśmy najlepiej, jak potrafiliśmy, z zasobami, które wtedy mieliśmy. To pozwala na uwolnienie się od ciężaru przeszłości i skoncentrowanie się na teraźniejszości i przyszłości, czerpiąc lekcje, ale bez paraliżującego osądu.