
Niedługo wszyscy pracownicy będą podzieleni na dwie grupy: na tych, którzy komputery kontrolują i na tych, którzy są przez nie kontrolowani.
Kwestia autonomii wobec technologii: czy kontrolujemy algorytmy, czy one nas, definiując sens i sprawczość.
Cytat Manfreda Eigena, wybitnego biochemika i noblisty, zdaje się wykraczać poza proste spostrzeżenie dotyczące technologii, stając się głęboką projekcją psychologiczno-filozoficzną kondycji ludzkiej w obliczu narastającej digitalizacji. Jest to predykcja o dychotomii, która nie dotyczy jedynie umiejętności technicznych, ale fundamentalnie kształtuje nasze poczucie autonomii, sensu i kontroli nad własnym życiem.
Z psychologicznego punktu widzenia, podział na "kontrolujących" i "kontrolowanych" odzwierciedla archetypiczne napięcie między sprawczością a bezradnością. Kontrolujący to ci, którzy aktywnie uczestniczą w projektowaniu, programowaniu, wykorzystywaniu algorytmów i danych w sposób świadomy i celowy. Ich relacja z technologią opiera się na zrozumieniu jej mechanizmów, umiejętności adaptacji i wykorzystywania jej jako narzędzia do realizacji własnych celów. To osoby, które zachowały zdolność do samoregulacji poznawczej i emocjonalnej w świecie cyfrowym, potrafiące odróżnić informację od szumu, cel od rozrywki. Ich psychika pozostaje w równowadze, ponieważ podmiotowość jest wciąż po ich stronie. Posiadają poczucie mastery, czyli poczucie kompetencji i skuteczności, które jest kluczowe dla zdrowia psychicznego.

Nie musisz już wybuchać ani udawać, że nic Cię nie rusza.
Zrozum, co naprawdę stoi za gniewem, lękiem czy frustracją i naucz się nimi zarządzać, zamiast pozwalać, by rządziły Tobą.

Odzyskaj wewnętrzny spokój i pewność siebie.
Zbuduj trwałe poczucie własnej wartości.

Prokrastynacja to nie lenistwo.
To wołanie Twojego lęku
Naucz się działać mimo wątpliwości, lęku i perfekcjonizmu
Z kolei kontrolowani to ci, którzy biernie poddają się wpływom technologii. Nie rozumieją algorytmów, które kształtują ich doświadczenia online, są podatni na manipulacje, nadmiernie angażują się w cyfrowe interakcje, tracąc kontakt z rzeczywistością. Ich czas, uwaga i nawet emocje są często dyktowane przez powiadomienia, rekomendacje i nieustanne impulsy generowane przez komputery. To jednostki, których autonomia jest erodowana, a poczucie sprawczości stopniowo zanika. Mogą doświadczać zjawisk takich jak FOMO (Fear Of Missing Out), wypalenie cyfrowe, a nawet uzależnienia behawioralne. Ich psychiczny dobrostan jest zagrożony, ponieważ ich poczucie kontroli i wartości siebie zostaje oddane w ręce algorytmów. Filozoficznie, cytat ten dotyka kwestii autonomii podmiotu w ponowoczesnym świecie. Czy będziemy panami narzędzi, czy też narzędzia staną się naszymi panami? To pytanie o istotę ludzkiej wolności i zdolności do samostanowienia w obliczu technologicznej hegemonii. Eigena wizja ostrzega przed utratą tożsamości i podmiotowości, jeśli nie będziemy aktywnie kształtować naszej relacji z technologią, a zamiast tego pozwolimy jej kształtować nas.