×

warsztaty online, które zmienią Twoje życie na lepsze
Zaloguj
0

Brak produktów w koszyku.

Cytat: Baruch Spinoza - Otóż miłość nie jest niczym…
Otóż miłość nie jest niczym innym, jak radością połączoną z ideą przyczyny zewnętrznej, a nienawiść niczym innym, jak smutkiem połączonym z ideą przyczyny zewnętrznej.
Baruch Spinoza

Miłość to radość, a nienawiść to smutek, oba związane z zewnętrznymi przyczynami, które postrzegamy jako ich źródło.

Spinoza, w swoim monumentalnym dziele Etyka, dążył do ujęcia ludzkich emocji w ramy geometrycznej precyzji, co znajduje odzwierciedlenie w tej definicji miłości i nienawiści. Nie postrzega ich jako mistycznych, nieuchwytnych stanów, ale jako złożone afekty, które można rozłożyć na podstawowe elementy. Kluczowe jest tu rozumienie „radości” i „smutku”, które u Spinozy są podstawowymi afektami, będącymi wzrostem lub zmniejszeniem mocy działania (potentia agendi) jednostki. Radość to przejście od mniejszej do większej doskonałości, a smutek – od większej do mniejszej.

Kluczowe dla tego cytatu jest pojęcie „przyczyny zewnętrznej”. Spinoza podkreśla, że miłość i nienawiść nie są po prostu wewnętrznymi stanami emocjonalnymi, ale są zawsze powiązane z czymś (lub kimś) spoza nas samych. To zewnętrzne źródło jest postrzegane jako sprawca naszego stanu emocjonalnego. Jeśli dana rzecz (osoba, idea, wydarzenie) jest postrzegana jako przyczyna naszej radości – kochamy ją. Jeśli jest postrzegana jako przyczyna naszego smutku – nienawidzimy jej.

Czy wiesz, że relacje z matką są kanwą
dla wszystkich innych relacji, jakie nawiązujesz w życiu?

wróbelek

W świecie, który każe Ci być kimś, odważ się być sobą.

Z psychologicznego punktu widzenia, ta definicja trafnie oddaje mechanizmy ludzkiej atrybucji. Ludzie mają tendencję do przypisywania przyczyn swoim emocjom, zwłaszcza tym silnym. Kiedy doświadczamy przyjemności, naturalnie szukamy jej źródła i to źródło staje się obiektem naszej sympatii. Podobnie, w obliczu cierpienia lub frustracji, identyfikujemy „winowajcę” i kierujemy w jego stronę negatywne uczucia. Jest to fundamentalny proces w kształtowaniu postaw, relacji interpersonalnych i percepcji świata.

Spinoza usuwa z miłości i nienawiści element wolnej woli w sensie kartezjańskim, sprowadzając je do koniecznych konsekwencji naszych interakcji ze światem. Nie są to wybory, lecz stany wynikające z naszej natury i natury świata zewnętrznego. Zrozumienie tego pozwala na bardziej racjonalne podejście do własnych emocji, zamiast biernego poddawania się ich sile. Możemy na przykład pracować nad zmianą naszej percepcji „przyczyny zewnętrznej” lub nad własną reakcją na nią, zamiast bezwzględnie ulegać emocjom. W ten sposób Spinoza, choć filozof, dostarcza głębokiego wglądu w dynamikę afektywną, która jest nadal aktualna w psychologii współczesnej, zwłaszcza w teoriach dotyczących warunkowania emocjonalnego i atrybucji.