Prawda jest córą czasu poczętą w przypadkowym i krótkotrwałym romansie ze zbiegiem okoliczności.
Prawda to subiektywny, chwilowy stan, wynikający z przypadku i okoliczności, nie absolutny byt.
Prawda jako efemeryczny rezultat zbieżności i przypadku
Cytat Sapkowskiego, że „Prawda jest córą czasu poczętą w przypadkowym i krótkotrwałym romansie ze zbiegiem okoliczności”, to trafne i głębokie stwierdzenie, które uderza w samo serce naszego pojmowania rzeczywistości i ludzkiego doświadczenia. Z psychologicznego punktu widzenia, ukazuje on prawdę nie jako statyczną, absolutną i uniwersalną bytowość, lecz jako zjawisko dynamiczne, kontekstualne i często ulotne.
Po pierwsze, stwierdzenie, że prawda jest „córa czasu”, podkreśla jej temporalny charakter. Prawda nie istnieje poza czasem, lecz jest wynikiem jego upływu i ewolucji. To, co uchodziło za prawdę w jednej epoce, może zostać obalone lub zmodyfikowane w innej. Psychologicznie oznacza to, że nasze przekonania i rozumienie świata są nieustannie kształtowane przez osobiste doświadczenia, rozwój poznawczy i społeczne zmiany. Rozwój psychologiczny jednostki wiąże się z ciągłą rewizją i reinterpretacją „prawd” na różnych etapach życia.
Po drugie, „poczęcie w przypadkowym i krótkotrwałym romansie ze zbiegiem okoliczności” to serce psychologicznej głębi tego cytatu. Sugeruje to, że prawda nie jest efektem celowego dążenia czy racjonalistycznego wnioskowania w czystej formie, lecz często rodzi się z nieprzewidywalnych splotów zdarzeń, interakcji i percepcji. To idealnie oddaje rolę przypadku i subiektywności w tworzeniu naszej wewnętrznej „rzeczywistości”. Nasze procesy poznawcze, takie jak tworzenie schematów poznawczych, atrybucje czy błędy poznawcze (np. błąd konfirmacji), często prowadzą do konstruowania prawd, które są silnie zakorzenione w naszych osobistych doświadczeniach i ograniczonych perspektywach. To, co dla jednej osoby jest absolutną prawdą, dla innej może być wynikiem zbiegu okoliczności, który ukształtował jej specyficzny tok myślenia.
Ranisz siebie, bo chronisz
wewnętrzne dziecko?
To ta odrzucona część Ciebie, która wciąż czeka na poczucie bezpieczeństwa, uznanie i miłość. I tylko Ty możesz ją nimi obdarzyć🤍
Fakt, że romans jest „krótkotrwały”, sugeruje efemeryczność i nietrwałość wielu „prawd”. To, co wydaje się prawdziwe w danej chwili, może szybko stracić na znaczeniu lub zostać zastąpione przez nową „prawdę” w obliczu nowych informacji czy zmieniających się okoliczności. Z perspektywy psychologicznej, oznacza to, że nasze wewnętrzne modele świata są dynamiczne i adaptacyjne. Często bronimy naszych „prawd”, ale prawdziwy rozwój polega na zdolności do ich re-ewaluacji i, w razie potrzeby, porzucenia. Cytat sugeruje, że kurczowe trzymanie się raz uformowanych prawd, bez uznania ich przypadkowego i chwilowego charakteru, może prowadzić do sztywności poznawczej i niezdrowego dogmatyzmu.
Podsumowując, Sapkowski trafnie oddaje psychologiczną złożoność prawdy jako dynamicznej konstrukcji, która jest bardziej wynikiem zbieżności czynników temporalnych i przypadkowych niż statycznym odkryciem. Podkreśla to wartość elastyczności poznawczej i otwartości na reinterpretację własnych przekonań.