
Również umieranie jest jednym z naszych życiowych zadań.
Umieranie to integralne zadanie życia; jego akceptacja i świadome przepracowanie prowadzi do mądrości i wolności od lęku.
Filozoficzno-Psychologiczne Rozważania nad Cytatem Marka Aureliusza
Słowa Marka Aureliusza, że „Również umieranie jest jednym z naszych życiowych zadań”, stanowią esencję stoickiej filozofii, głęboko przenikającej ludzką psychikę i egzystencję. Nie jest to jedynie konstatacja biologicznego końca, lecz wezwanie do aktywnego, świadomego podejścia do procesu umierania jako integralnej części życia, a co za tym idzie, ludzkiego rozwoju i samorealizacji. Z perspektywy psychologicznej, cytat ten zmusza nas do konfrontacji z lękiem przed śmiercią (tanatofobia), który jest jednym z najbardziej pierwotnych i potężnych strachów, często leżącym u podstaw wielu nerwic i mechanizmów obronnych.
Aureliusz, jako stoik, postrzegał śmierć nie jako porażkę czy koniec, lecz jako naturalny, nieuchronny etap, który, podobnie jak narodziny, jest poza naszą bezpośrednią kontrolą. Akceptacja tej prawdy jest kluczowa dla osiągnięcia spokoju ducha (ataraksji) i mądrości. W ujęciu psychologicznym, świadome „pracowanie” nad własnym umieraniem oznacza przepracowanie żalu, pogodzenie się z przeszłością, przebaczenie sobie i innym, a także uporządkowanie spraw materialnych i emocjonalnych. To jest prawdziwe „zadanie” – proces psychiczny, który pozwala na ostateczne uwolnienie się od ziemskich przywiązań i odejście w sposób godny i dojrzały.

Ranisz siebie, bo chronisz
wewnętrzne dziecko?
To ta odrzucona część Ciebie, która wciąż czeka na poczucie bezpieczeństwa, uznanie i miłość. I tylko Ty możesz ją nimi obdarzyć🤍

Czy wiesz, że relacje z matką są kanwą
dla wszystkich innych relacji, jakie nawiązujesz w życiu?
Poznaj mechanizmy, które kształtują Cię od dzieciństwa.
Odzyskaj władzę nad sobą i stwórz przestrzeń dla nowych relacji – z matką, córką, światem i samą sobą 🤍

W świecie, który każe Ci być kimś, odważ się być sobą.
Radykalna samoakceptacja to zaproszenie do wewnętrznej wolności.
Zobacz, czym jest i jak wiele może Ci dać!
Znaczenie kontekstowe tej myśli jest również istotne. W czasach Marka Aureliusza, śmierć była znacznie bardziej obecna w codziennym życiu, co sprzyjało jej naturalniejszej akceptacji. Współcześnie, w kulturze, która często unika tematu śmierci i gloryfikuje młodość oraz nieśmiertelność, słowa Aureliusza nabierają szczególnej mocy. Zachęcają do refleksji nad przemijaniem, do życia pełnią życia tu i teraz, ponieważ to, jak żyjemy, w dużej mierze determinuje to, jak będziemy umierać. Przygotowanie na śmierć to w istocie przygotowanie na pełniejsze, bardziej wartościowe życie, wolne od lęku i pełne akceptacji dla cyklu istnienia. Paradoksalnie, akceptacja umierania może prowadzić do głębszego docenienia i intensywniejszego przeżywania każdej chwili życia.