Są ludzie, którzy nie słuchają rad — muszą sami rąbnąć głową w mur, by przekonać się, że to boli.
Niektórzy lekceważą rady, ucząc się na własnych bolesnych błędach, potwierdzając autonomię mimo cierpienia.
Głębokie Zrozumienie Ludzkiej Odporności na Rady: Studium Przypadku Flavel'a
Cytat Johna Flavel'a trafia w sam sedno złożoności ludzkiego doświadczenia i procesu uczenia się. Odwołuje się do fundamentalnych mechanizmów psychologicznych, które kierują naszymi wyborami, a także do dylematu między racjonalnym przyswajaniem wiedzy a empirycznym poznaniem. Niektórzy ludzie, jak sugeruje Flavel, są psychologicznie uwarunkowani do uczenia się poprzez bezpośrednie doświadczenie, nawet jeśli wiąże się ono z cierpieniem – „muszą sami rąbnąć głową w mur, by przekonać się, że to boli”.
Z psychologicznego punktu widzenia, ten fenomen można tłumaczyć na kilka sposobów. Po pierwsze, teoria uczenia się społecznego Bandury sugeruje, że choć możemy uczyć się poprzez obserwację innych, to jednak osobiste wzmocnienie, czyli konsekwencje naszego własnego działania, ma potężną moc kształtowania zachowań. Dla niektórych osób, obserwacja cudzego bólu jest niewystarczającym bodźcem do zmiany. Brakuje im wiarygodności, którą daje wyłącznie osobisty kontakt z rzeczywistością.
Po drugie, możemy mówić o dysonansie poznawczym. Gdy otrzymujemy radę, która stoi w sprzeczności z naszymi przekonaniami lub pragnieniami, możemy odczuwać wewnętrzny dyskomfort. Aby go zredukować, często ignorujemy lub umniejszamy wartość rady, szukając potwierdzenia swoich racji, nawet jeśli droga ta prowadzi do trudności. Uderzenie głową w mur staje się wtedy brutalnym potwierdzeniem – lub obaleniem – naszych wcześniejszych założeń.
Ranisz siebie, bo chronisz
wewnętrzne dziecko?
To ta odrzucona część Ciebie, która wciąż czeka na poczucie bezpieczeństwa, uznanie i miłość. I tylko Ty możesz ją nimi obdarzyć🤍
W świecie, który każe Ci być kimś, odważ się być sobą.
Radykalna samoakceptacja to zaproszenie do wewnętrznej wolności.
Zobacz, czym jest i jak wiele może Ci dać!
Po trzecie, ten wzorzec zachowania często dotyka osób z wysoką potrzebą autonomii i kontroli. Odmowa przyjęcia rady może być wyrazem dążenia do samodzielnego podejmowania decyzji i polegania na własnym osądzie, nawet jeśli jest on wadliwy. To rodzaj psychologicznego oporu przed poddaniem się zewnętrznemu autorytetowi, nawet temu dobrze życzącemu. Ból fizyczny lub emocjonalny wynikający z „uderzenia w mur” jest w tym przypadku ceną za utrzymanie poczucia wewnętrznej kontroli i potwierdzenie własnej podmiotowości. W pewien sposób, dla niektórych, to bolesne doświadczenie jest integralną częścią budowania ich tożsamości i wewnętrznej siły, formą inicjacji w zrozumienie świata na własnych warunkach.
Podsumowując, cytat Flavel'a pięknie ilustruje, że ludzka psychika jest niezwykle złożona. Uczenie się nie zawsze jest procesem racjonalnym i efektywnym. Czasami, pomimo dostępnej wiedzy i mądrości, jednostka musi przejść przez osobiste doświadczenie cierpienia, aby przyswoić lekcję, która w innym przypadku pozostałaby jedynie abstrakcyjną ideą.