
Z szybkim upływem czasu należy walczyć prędkim korzystaniem z niego, i spiesznie czerpać niby z rwącego potoku, który nie będzie płynął wiecznie.
Aktywnie i świadomie korzystaj z każdej chwili życia, zanim bezpowrotnie przeminie.
Cytat Seneki, choć lapidarny, kryje w sobie głębokie przesłanie natury egzystencjalnej i psychologicznej. Dotyka on fundamentalnego lęku człowieka przed przemijaniem i nieuchronnością końca, jednocześnie oferując strategię radzenia sobie z tym wyzwaniem. „Z szybkim upływem czasu należy walczyć prędkim korzystaniem z niego” – to wezwanie do aktywnego i świadomego zaangażowania w życie. Nie chodzi tutaj o chaotyczną konsumpcję czy frenetyczne poszukiwanie przyjemności, ale o głębokie, intencjonalne doświadczanie każdej chwili. Psychologicznie, jest to zaprzeczenie prokrastynacji i bierności, które wynikają często z lęku przed porażką, perfekcjonizmu lub po prostu z poczucia bezsilności wobec biegu zdarzeń. Seneka proponuje tutaj koncepcję proaktywnej egzystencji, w której podmiot aktywnie kształtuje swoje doświadczenie, zamiast poddawać się jego biernemu odbiorowi.
Sformułowanie „i spiesznie czerpać niby z rwącego potoku, który nie będzie płynął wiecznie” jest mocną metaforą przemijania. Obraz rwącego potoku symbolizuje ulotność i niepowtarzalność każdej chwili. Rzeka jest dynamiczna, stale się zmienia, nigdy nie wchodzi się do tej samej wody. Analogicznie, nasze życie jest ciągłym strumieniem zdarzeń i doświadczeń, które raz przeminą, już nigdy się nie powtórzą. Psychologicznie, ta metafora podkreśla wartość „tu i teraz”, co jest kluczowe w nurcie psychologii pozytywnej i praktyk mindfulness. Skupienie na teraźniejszości, pełne jej przeżywanie, staje się antidotum na rozpamiętywanie przeszłości czy lęki przed przyszłością. „Spieszne czerpanie” nie oznacza pośpiechu w sensie nerwowości, ale raczej intencjonalne i intensywne zaangażowanie, świadomość, że dostępne zasoby (czasu, możliwości) są ograniczone. To wezwanie do pełnej obecności i wydobycia maksimum sensu z każdego momentu.

Ranisz siebie, bo chronisz
wewnętrzne dziecko?
To ta odrzucona część Ciebie, która wciąż czeka na poczucie bezpieczeństwa, uznanie i miłość. I tylko Ty możesz ją nimi obdarzyć🤍

Czy wiesz, że relacje z matką są kanwą
dla wszystkich innych relacji, jakie nawiązujesz w życiu?
Poznaj mechanizmy, które kształtują Cię od dzieciństwa.
Odzyskaj władzę nad sobą i stwórz przestrzeń dla nowych relacji – z matką, córką, światem i samą sobą 🤍
W kontekście psychologicznym, ten cytat jest również motywacją do samorealizacji i wykorzystania potencjału. Zamiast czekać na „lepsze czasy” lub idealne warunki, Seneka zachęca do działania już teraz. Brak aktywnego korzystania z czasu prowadzi do żalu i poczucia niewykorzystanych szans, co jest częstym źródłem cierpienia psychicznego. Słowa filozofa są więc praktyczną receptą na życie wolne od poczucia marnotrawstwa i pełne sensu, podkreślającą fundamentalną wartość autonomii i świadomego wyboru.