Życie jest jak gra w szachy, gdzie za przeciwnika ma się los, ale ważne jest by ostatni ruch należał do Ciebie.
Życie to gra z losem, ale świadome decyzje i wewnętrzna kontrola pozwalają nadać sens i kształtować własny finał.
Życie jako gra w szachy: Metafora kontroli i determinacji
Cytat Wojciecha Kulawskiego, „Życie jest jak gra w szachy, gdzie za przeciwnika ma się los, ale ważne jest by ostatni ruch należał do Ciebie”, to głęboka metafora, która dotyka fundamentalnych aspektów ludzkiej egzystencji z perspektywy psychologicznej i filozoficznej. Porównanie życia do gry w szachy jest niezwykle trafne – szachy to gra strategiczna, wymagająca planowania, przewidywania, analizy i podejmowania decyzji w obliczu ciągle zmieniającej się sytuacji. To symbol walki, ale i intelektualnego wysiłku.
Los jako przeciwnik – zewnętrzny determinizm
W tym kontekście, „los” jako przeciwnik reprezentuje wszystkie te zewnętrzne, niezależne od nas siły, zdarzenia, okoliczności, które wpływają na nasze życie i na które nie mamy bezpośredniego wpływu. To mogą być narodziny w określonym miejscu i czasie, genetyczne predyspozycje, niezawinione choroby, wypadki, katastrofy naturalne, niespodziewane sukcesy czy porażki. Są to elementy, które niejako „rozpoczynają grę” lub „wykonują swoje ruchy” bez naszej zgody. Filozoficznie, odnosi się to do problemu determinizmu i wolnej woli – czy nasze życie jest z góry określone, czy mamy realny wpływ na jego bieg?
Ranisz siebie, bo chronisz
wewnętrzne dziecko?
To ta odrzucona część Ciebie, która wciąż czeka na poczucie bezpieczeństwa, uznanie i miłość. I tylko Ty możesz ją nimi obdarzyć🤍
Czy wiesz, że relacje z matką są kanwą
dla wszystkich innych relacji, jakie nawiązujesz w życiu?
Poznaj mechanizmy, które kształtują Cię od dzieciństwa.
Odzyskaj władzę nad sobą i stwórz przestrzeń dla nowych relacji – z matką, córką, światem i samą sobą 🤍
Ostatni ruch – agencyjność i odpowiedzialność
Kluczowe znaczenie ma jednak druga część cytatu: „ale ważne jest by ostatni ruch należał do Ciebie”. To tutaj W. Kulawski wprowadza element ludzkiej agencyjności i wolnej woli. Mimo wszystkich zewnętrznych czynników, które rzucają nam wyzwania i stwarzają trudności, psychologicznie istotne jest poczucie, że to my, jako jednostki, mamy ostateczny wpływ na to, jak zakończy się nasza „gra”. Nie chodzi o kontrolę nad każdym aspektem życia, ale o kontrolę nad reakcją na te aspekty, nad interpretacją zdarzeń i nad kierunkiem, który ostatecznie nadajemy swojemu życiu. Ostatni ruch symbolizuje nasze finalne decyzje, postawy, wartości, które kształtują sens i znaczenie naszej egzystencji.
Znaczenie psychologiczne: Locus of Control i sens życia
Z psychologicznego punktu widzenia, cytat dotyka koncepcji locus of control. Osoby z wewnętrznym poczuciem kontroli wierzą, że to one same odpowiadają za swoje sukcesy i porażki, podczas gdy te z zewnętrznym poczuciem kontroli przypisują je losowi lub innym czynnikom zewnętrznym. Cytat Kulawskiego promuje internalne locus of control, zachęcając do przyjęcia odpowiedzialności za swój los, nawet w obliczu przeciwności. Dążenie do tego, by „ostatni ruch należał do nas”, jest aktem samostanowienia i dążenia do autentyczności. Daje poczucie wpływu, nawet jeśli ten wpływ jest limitowany, i jest kluczowe dla zachowania zdrowia psychicznego, poczucia sensu życia, unikania frustracji i rozwijania odporności psychicznej (resilience). To wyraz proaktywności i determinacji, by pomimo kaprysów losu, nadal być architektem własnego przeznaczenia w granicach możliwego. Ostatecznie, to nie to co nam się przydarza, ale jak na to reagujemy, definiuje nasz „ostatni ruch” i całe nasze życie.