Łatwiej niektórym książkę napisać, niż drugim ją przeczytać.
Kraszewski zauważa, że dla autora pisanie to często autoterapia, a dla czytelnika – trud interpretacji, zależny od motywacji i umiejętności odbiorcy.
Zrozumienie paradoksu twórczości i percepcji w słowach Józefa Ignacego Kraszewskiego (Alojzy Żółkowski to pseudonim J.I. Kraszewskiego)
Cytat Józefa Ignacego Kraszewskiego, że „Łatwiej niektórym książkę napisać, niż drugim ją przeczytać”, choć na pierwszy rzut oka może wydawać się przewrotny, kryje w sobie głęboką prawdę filozoficzną i psychologiczną dotyczącą natury twórczości, percepcji i zaangażowania. Nie jest to po prostu obserwacja lenistwa czytelnika, ale raczej subtelna refleksja nad różnorodnością ludzkich zdolności, predyspozycji i procesów poznawczych.
Filozoficznie, cytat dotyka kwestii subiektywności doświadczenia. Akt pisania jest aktem twórczym, często wynikającym z wewnętrznej potrzeby wyrażenia siebie, uporządkowania myśli, przekazania idei. Dla autora, proces ten, choć wymagający i żmudny, może być jednocześnie formą katharsis, samopoznania lub wypełnienia życiowego powołania. Twórca zanurza się w swoim świecie, konstruuje go, nadaje mu sens. Czytelnik natomiast staje przed gotowym dziełem, które musi zinterpretować, zrozumieć i przyswoić. Ta interpretacja nigdy nie jest pasywna. Jest aktywnym procesem, angażującym jego własne doświadczenia, wiedzę, emocje i schematy poznawcze. Jeżeli książka jest złożona, wymagająca, a czytelnik nie posiada odpowiednich narzędzi intelektualnych, emocjonalnych lub po prostu chęci do podjęcia wysiłku, akt czytania staje się ciężarem, trudniejszym niż sam proces tworzenia dla autora.
Psychologicznie, cytat odnosi się do różnic w procesach poznawczych i motywacyjnych. Autora napędza często silna motywacja wewnętrzna – potrzeba ekspresji, ambicja, pasja do tematu. Dla nich pisanie to często stan flow, w którym czas i trud zanikają, a koncentracja jest maksymalna. Z drugiej strony, u czytelnika, owa motywacja może być znacznie słabsza, zewnętrzna (np. wymóg szkolny) lub nieobecna. Czytanie wymaga uwagi, koncentracji i często empatii, czyli umiejętności wejścia w świat myśli i uczuć autora.
Odzyskaj wewnętrzny spokój i pewność siebie.
Zbuduj trwałe poczucie własnej wartości.
Czy wiesz, że relacje z matką są kanwą
dla wszystkich innych relacji, jakie nawiązujesz w życiu?
Poznaj mechanizmy, które kształtują Cię od dzieciństwa.
Odzyskaj władzę nad sobą i stwórz przestrzeń dla nowych relacji – z matką, córką, światem i samą sobą 🤍
Przeszłość kształtuje Twoje relacje, dorosłe wybory i poczucie własnej wartości. Czas je uzdrowić 🤍
Bariery w czytaniu mogą być różnorodne: od niedostatecznych umiejętności czytania ze zrozumieniem (np. niższy poziom wykształcenia), przez zmęczenie poznawcze, brak zainteresowania tematem, aż po preferencje poznawcze – niektórzy ludzie po prostu lepiej przyswajają informacje poprzez inne kanały niż czytanie. Dla osoby, która ma trudności z długim utrzymywaniem koncentracji, zmaga się z dysleksją, lub po prostu preferuje bardziej aktywne formy spędzania czasu, skomplikowana lub długa książka może być prawdziwym wyzwaniem, generującym frustrację i poczucie przytłoczenia. Paradoksalnie, pisanie może być dla autora formą upraszczania własnych myśli i nadawania im struktury, podczas gdy dla czytelnika jest to proces rozszyfrowywania i internalizowania już złożonej struktury.
Cytat Kraszewskiego jest więc trafnym komentarzem na temat asymetrii ról w procesie komunikacji pisemnej oraz psychologicznych barier i ułatwień, które wpływają na zaangażowanie i odbiór treści. Podkreśla, że wartość dzieła i trud włożony w jego stworzenie niekoniecznie przekładają się na łatwość jego odbioru, a kluczem do zrozumienia są indywidualne predyspozycje zarówno twórcy, jak i odbiorcy.