Absolutna wolność człowieka skończyłaby się chaosem.
Kępiński podkreśla, że absolutna wolność, pozbawiona norm i więzi, prowadzi do psychicznego lęku i społecznego chaosu, niszcząc podstawy ludzkiej egzystencji.
Głębokie Odkrycia Kępińskiego: Wolność a Chaos
Cytat Antoniego Kępińskiego, „Absolutna wolność człowieka skończyłaby się chaosem”, otwiera przed nami fascynującą perspektywę na naturę ludzkiej egzystencji, wolności i społecznego funkcjonowania, zakorzenioną zarówno w filozofii, jak i w psychologii. Kępiński, jako wybitny psychiatra, doskonale rozumiał dynamikę ludzkiej psychiki i jej interakcje ze światem zewnętrznym, co czyni jego słowa szczególnie trafionymi i głębokimi.
Klucz do zrozumienia tego cytatu leży w odróżnieniu idealistycznego, abstrakcyjnego pojęcia wolności od jej realnego, psychologicznego i społecznego wymiaru. Filozoficznie, absolutna wolność to niczym nieograniczona swoboda działania, wyboru i istnienia, pozbawiona wszelkich zobowiązań, norm i zewnętrznych ograniczeń. W takim ujęciu, jednostka byłaby autonomiczną wyspą, kierującą się wyłącznie własnymi impulsami i pragnieniami.
Jednakże, z perspektywy psychologicznej, a zwłaszcza w kontekście Kępińskiego, taka absolutna wolność jest iluzoryczna i potencjalnie destrukcyjna. Człowiek, jako istota społeczna, jest nierozerwalnie związany z innymi. Jego potrzeby, tożsamość i rozwój kształtują się w interakcjach z otoczeniem. Absolutna wolność oznaczałaby zerwanie tych więzi, a co za tym idzie, zatracenie poczucia przynależności, bezpieczeństwa i sensu. Psychika ludzka potrzebuje ram, struktury i przewidywalności. Brak tych elementów prowadzi do dezorientacji, lęku i poczucia zagrożenia – stanów, które Kępiński doskonale znał z praktyki klinicznej u pacjentów doświadczających zaburzeń psychotycznych, gdzie rzeczywistość staje się rozmyta i nieprzewidywalna.
Odzyskaj wewnętrzny spokój i pewność siebie.
Zbuduj trwałe poczucie własnej wartości.
W świecie, który każe Ci być kimś, odważ się być sobą.
Radykalna samoakceptacja to zaproszenie do wewnętrznej wolności.
Zobacz, czym jest i jak wiele może Ci dać!
Brak jakichkolwiek ograniczeń, zarówno wewnętrznych (samokontrola, moralność), jak i zewnętrznych (prawo, normy społeczne), prowadziłby do zderzenia sprzecznych pragnień i interesów. Każda jednostka, dążąc do zaspokojenia swoich absolutnie wolnych impulsów, nieuchronnie wchodziłaby w konflikt z innymi. Brak regulacji tego starcia, brak kompromisów i brak powszechnie uznawanych zasad, szybko przerodziłby się w anarchistyczny chaos, w którym przetrwać mogliby jedynie najsilniejsi, a słabsi zostaliby zmiażdżeni. To odzwierciedla perspektywę ewolucyjną, gdzie współpraca i struktura są kluczowe dla przetrwania gatunku.
Zatem, Kępiński w swoim cytacie nie neguje wartości wolności jako takiej, lecz wskazuje na jej granice i konieczność osadzenia jej w kontekście społecznym i psychologicznym. Prawdziwa, konstruktywna wolność, to wolność „od czegoś” (np. opresji) i „do czegoś” (np. do samorealizacji), ale zawsze z poszanowaniem wolności innych i w ramach szerszych ograniczeń, które paradoksalnie, tę wolność umożliwiają i chronią. Ograniczenia te, choć z pozoru sprzeczne z ideą wolności, są w istocie jej fundamentem, pozwalającym na budowanie stabilnego społeczeństwa i zdrowej psychiki.