
Dobrzy pracownicy znajdują rozwiązania, a źli jedynie się tłumaczą.
Cytat rozróżnia proaktywne rozwiązywanie problemów (dobrzy pracownicy) od reaktywnego usprawiedliwiania się (źli), ukazując różnice w locus kontroli i motywacji.
Cytat Bernarda Werbera, iż „Dobrzy pracownicy znajdują rozwiązania, a źli jedynie się tłumaczą”, jest niezwykle bogaty w implikacje psychologiczne i filozoficzne, rzucając światło na esencję ludzkiego działania, motywacji oraz postawy wobec wyzwań. Na poziomie psychologicznym, wyraża on fundamentalne rozróżnienie między proaktywnością a reaktywnością – dwoma kluczowymi trybami funkcjonowania w środowisku pracy i życia.
Dobry pracownik, w rozumieniu Werbera, charakteryzuje się wewnętrznym locus kontroli, czyli przekonaniem, że ma wpływ na swoje działania i ich rezultaty. To podejście rodzi postawę rozwiązywania problemów: widzi przeszkody nie jako blokady, lecz jako wyzwania do pokonania. Ta mentalność napędzana jest przez silną motywację osiągnięć, poczucie sprawczości i często głębokie zaangażowanie w wykonywaną pracę. Tacy pracownicy wykazują się elastycznością poznawczą, strategicznym myśleniem, a także umiejętnością uczenia się na błędach i adaptowania podejścia. Ich działania wynikają z przekonania, że są odpowiedzialni za przyczynianie się do sukcesu, a nie tylko za unikanie porażki.

Nie musisz już wybuchać ani udawać, że nic Cię nie rusza.
Zrozum, co naprawdę stoi za gniewem, lękiem czy frustracją i naucz się nimi zarządzać, zamiast pozwalać, by rządziły Tobą.

Odzyskaj wewnętrzny spokój i pewność siebie.
Zbuduj trwałe poczucie własnej wartości.

Prokrastynacja to nie lenistwo.
To wołanie Twojego lęku
Naucz się działać mimo wątpliwości, lęku i perfekcjonizmu
Z drugiej strony, „źli pracownicy”, którzy jedynie się tłumaczą, często prezentują zewnętrzne locus kontroli. Widzą przyczyny swoich trudności i niepowodzeń poza sobą – w okolicznościach, innych osobach, systemie. Ta postawa prowadzi do mechanizmów obronnych, takich jak racjonalizacja, projekcja, czy unikanie odpowiedzialności. Zamiast angażować się w proces szukania rozwiązania, skupiają się na usprawiedliwianiu braku działania, co z psychologicznego punktu widzenia często jest próbą zachowania pozytywnego obrazu siebie w obliczu porażki lub trudności, kosztem rzeczywistego rozwoju i efektywności. Ich działania są reaktywne, a nie inicjatywne, często podszyte strachem przed konsekwencjami lub lękiem przed porażką, co paraliżuje ich zdolność do twórczego myślenia i działania.
Filozoficznie, cytat dotyka kwestii aksjologii pracy i etosu odpowiedzialności. Czy praca jest jedynie wypełnianiem obowiązków, czy też aktem twórczym i świadomym przyczynianiem się do wspólnego dobra? Dobry pracownik uosabia etos proaktywnej odpowiedzialności, gdzie zadanie jest wyzwaniem do osobistego rozwoju i wkładu. Zły pracownik, poprzez swoje tłumaczenia, rezygnuje z tej odpowiedzialności, pozycjonując się jako ofiara okoliczności, a nie kreator własnego losu i rezultatów. Cytat Werbera wzywa nas zatem do refleksji nad tym, jaką postawę przyjmujemy w obliczu problemów – czy jesteśmy aktywnymi podmiotami kształtującymi rzeczywistość, czy też pasywnymi odbiorcami zdarzeń.