Firma jest firmą głównie dlatego, że odróżnia się od innych, a poza tym jest w pewien sposób od nich lepsza. Pierwotne jest zróżnicowanie, ponieważ nie sposób być lepszym, jeśli najpierw nie jest się innym.
Unikalność (bycie innym) jest podstawą poczucia wartości i osiągnięcia wyższości, zarówno dla firm, jak i ludzi.
Psychologiczne aspekty wyjątkowości w biznesie
Cytat Jerzego Altkorna, na pierwszy rzut oka dotyczący dynamiki rynkowej i przewagi konkurencyjnej, głęboko rezonuje z fundamentalnymi koncepcjami psychologicznymi, zwłaszcza tymi dotyczącymi tożsamości, wartości własnej oraz ludzkiego dążenia do wyróżnienia się i osiągnięcia sukcesu. „Firma jest firmą głównie dlatego, że odróżnia się od innych, a poza tym jest w pewien sposób od nich lepsza. Pierwotne jest zróżnicowanie, ponieważ nie sposób być lepszym, jeśli najpierw nie jest się innym” – ta sentencja wskazuje na hierarchiczną relację między odmiennością a wyższością, którą możemy przenieść na grunt psychologii jednostki i grup.
Na poziomie indywidualnym, psychologia rozwojowa i społeczna podkreślają znaczenie poczucia unikalności, czyli „odróżniania się od innych”. Już w dzieciństwie kształtuje się poczucie jaźni, odrębności od środowiska i innych jednostek. To dążenie do bycia „innym”, do posiadania własnej tożsamości i identyfikacji, jest podstawą zdrowego rozwoju psychicznego. Bez tego ufundowania w indywidualności (zróżnicowaniu), niemożliwe jest rozwijanie poczucia własnej wartości, kompetencji czy osiągnięć. Cytat Altkorna implicite sugeruje, że bycie „lepszym” – co w psychologii można interpretować jako poczucie sprawczości, samorealizacji, a nawet sukcesu w wymiarze osobistym – jest wtórne wobec posiadania jasno zdefiniowanej unikalności. Jeśli jednostka nie wie, kim jest i czym się wyróżnia, jak może ocenić swoją „lepszość” lub dążyć do niej?
W kontekście psychologii organizacji i motywacji, zasada ta znajduje odzwierciedlenie w dążeniu pracowników do bycia docenianymi, do wnoszenia unikalnego wkładu i posiadania ekspertyzy. Firmy, które potrafią wydobyć i docenić indywidualne talenty i różnice w swoich zespołach, często uzyskują lepsze wyniki. Analogicznie jak firma musi znaleźć swoją niszę i wyróżnić się na rynku, tak jednostka musi odnaleźć swoje mocne strony i specyficzne kompetencje, aby osiągnąć poczucie wycwanienia i sukcesu. Z psychologicznego punktu widzenia, cytat Altkorna jest metaforą ludzkiego dążenia do samorealizacji i osiągnięcia pełni swojego potencjału, gdzie pierwszym krokiem jest poznanie i zaakceptowanie własnej niepowtarzalności, a dopiero potem dążenie do rozwoju i doskonałości w tych unikalnych obszarach.
Podsumowując, Altkorn nie tylko precyzyjnie opisuje mechanizmy rynkowe, ale również mimowolnie dotyka głębokich prawd psychologicznych o ludzkiej naturze i naszej nieustannej potrzebie odrębności jako fundamentu do osiągnięcia osobistego i zawodowego sukcesu.