Gdy kobieta przestaje przypominać dziecko, przestaje być kobietą.
Cytat implikuje, że kobiecość wiąże się z niewinnością, spontanicznością, wrażliwością lub zależnością, a utrata tych cech oznacza 'utratę' kobiecości.
Cytat Karola Bunscha „Gdy kobieta przestaje przypominać dziecko, przestaje być kobietą” jest prowokacyjną i wielowymiarową tezą, która w swojej istocie odwołuje się do głęboko zakorzenionych archetypów i kulturowych konstruktów kobiecości. Z perspektywy psychologicznej, jego znaczenie można odczytywać na kilku poziomach.
Po pierwsze, można go interpretować jako odwołanie do niewinności, spontaniczności i autentyczności – cech często przypisywanych dzieciom. W tym kontekście, „przypominanie dziecka” oznaczałoby zachowanie pewnej czystości intencji, otwartej ciekawości świata i zdolności do przeżywania emocji w sposób nieskrępowany. Kobieta, która „przestaje przypominać dziecko”, mogłaby być postrzegana jako ta, która utraciła tę pierwotną autentyczność, stała się zgorzkniała, cyniczna, zbyt obciążona doświadczeniami życiowymi, by zachować radość i lekkość bytu. Jest to echo sentymentalnych wizji kobiecości, gdzie idealizowana kobieta zachowuje dziewczęcy urok i witalność.
Po drugie, cytat może nawiązywać do bezbronności i zależności. Dziecko jest z natury zależne od opieki innych, a w kontekście patriarchalnych społeczeństw, idea „kobiety-dziecka” utrwalała rolę kobiety jako istoty wymagającej ochrony, kruchej i potrzebującej męskiego przewodnictwa. Utrata tych cech – czyli samodzielność, asertywność, dojrzałość – mogła być postrzegana jako zagrożenie dla tradycyjnego porządku płci. To jednak jest interpretacja, którą współcześnie, na gruncie psychologii feministycznej, określa się jako szkodliwą i opresyjną, utrwalającą stereotypy.
Czy wiesz, że relacje z matką są kanwą
dla wszystkich innych relacji, jakie nawiązujesz w życiu?
Poznaj mechanizmy, które kształtują Cię od dzieciństwa.
Odzyskaj władzę nad sobą i stwórz przestrzeń dla nowych relacji – z matką, córką, światem i samą sobą 🤍
Prokrastynacja to nie lenistwo.
To wołanie Twojego lęku
Naucz się działać mimo wątpliwości, lęku i perfekcjonizmu
Przeszłość kształtuje Twoje relacje, dorosłe wybory i poczucie własnej wartości. Czas je uzdrowić 🤍
Po trzecie, można dopatrywać się w tym sformułowaniu odniesienia do zdolności do fantazjowania, marzeń i kreatywności. Dzieci często żyją w świecie wyobraźni, a „przestanie przypominać dziecko” mogłoby oznaczać utratę tej wewnętrznej mocy tworzenia, skłonności do idealizacji i romantyzmu. Kobieta, która zanurza się całkowicie w pragmatyzm dorosłego życia, traci w tej perspektywie część swojej „kobiecej esencji”, rozumianej jako wrażliwość na piękno, intuicję i duchowość.
Ostatecznie, cytat Bunscha, choć na pierwszy rzut oka romantyczny, kryje w sobie element esencjalistyczny i preskryptywny. Sugeruje, że istnieje jedna, niezmienna forma „prawdziwej kobiecości”, a odstępstwa od niej prowadzą do jej utraty. Z psychologicznego punktu widzenia, takie podejście jest problematyczne, ponieważ ignoruje złożoność indywidualnych doświadczeń, ewolucję ról społecznych i prawo każdej kobiety do definiowania swojej tożsamości na własnych warunkach. Cytat ten prowokuje do refleksji nad tym, jak kultura definiuje i narzuca wzorce płci, oraz jak te wzorce wpływają na autoidentyfikację i samopoczucie jednostek.