Humor polega na zdeprecjonowaniu osoby lub grupy osób o akcentowanym poczuciu godności.
Humor to broń do poniżania pewnych siebie, podnosząca status śmiejącego się. Hobbes widzi w nim narzędzie dominacji, nie wspólnoty.
Cytat Thomasa Hobbesa: „Humor polega na zdeprecjonowaniu osoby lub grupy osób o akcentowanym poczuciu godności”, jest głęboko osadzony w jego pesymistycznej wizji natury ludzkiej i koncepcji społecznej, co ma ogromne implikacje psychologiczne. Hobbes, znany z przekonania, że człowiek w stanie naturalnym jest „wilkiem dla drugiego człowieka” (homo homini lupus), postrzega humor nie jako wyraz radości czy wspólnoty, ale jako narzędzie, a nawet broń, w walce o status i dominację.
Z perspektywy psychologicznej, jego definicja humoru idealnie wpisuje się w mechanizmy obronne i strategie adaptacyjne, które ludzie stosują w obliczu poczucia zagrożenia lub dążenia do wzmocnienia własnego ego. Kiedy Hobbes mówi o „zdeprecjonowaniu”, odwołuje się do aktu publicznego poniżenia, umniejszenia czy ośmieszenia. Cel ten jest tym silniejszy, im wyższe jest „akcentowane poczucie godności” ofiary. Bo im potężniejsza wydaje się być inna osoba lub grupa, tym większe jest postrzegane zwycięstwo w jej „zdemaskowaniu” lub „obaleniu” przez humor. Jest to rodzaj symbolicznego gwałtu na samoocenie drugiego, który podnosi status i wartość agresora. Można to interpretować jako formę „social grooming” (pielęgnacji społecznej), ale w negatywnym sensie, gdzie przez obniżenie wartości innych (w oczach obserwujących), podnosi się własną.
W kontekście psychologii społecznej, humor w ujęciu Hobbesa służy wzmacnianiu hierarchii i dynamiki władzy. Osoba, która jest w stanie z powodzeniem ośmieszyć kogoś „o akcentowanym poczuciu godności”, sygnalizuje otoczeniu swoją siłę, bystrość oraz brak respektu dla ustalonych autorytetów, co może budzić podziw i strach. Jest to wyraz fundamentalnej potrzeby człowieka do czucia się kompetentnym i wartościowym, często niestety kosztem innych. Może to również tłumaczyć psychologiczną funkcję satyry i karykatury, które często celują w osoby na szczytach władzy – próbując je obnażyć, zdemaskować ich słabości i w ten sposób symbolicznie obniżyć ich status.
Przeciwieństwem takiego humoru jest humor afirmatywny, który buduje relacje, redukuje napięcie i promuje poczucie wspólnoty. Hobbes jednak ignoruje tę drugą funkcję, skupiając się na aspekcie rywalizacji i dominacji, co jest spójne z jego ogólną filozofią życia społecznego jako ciągłej walki o bezpieczeństwo i przetrwanie.