Jak mawiają, chcieć to szukać sposobu.
Silne pragnienie (chcieć) aktywuje psychikę do proaktywnego, kreatywnego poszukiwania rozwiązań (szukać sposobu).
Cytat Jakuba Ćwieka, „Jak mawiają, chcieć to szukać sposobu”, to głęboka psychologiczna maksyma, która dotyka samej esencji ludzkiej motywacji, agencyjności i adaptatywności. Nie jest to jedynie proste stwierdzenie o determinacji, lecz raczej refleksja nad nierozerwalnym związkiem między pragnieniem (chcieć) a działaniem (szukać sposobu).
Z perspektywy psychologicznej, „chcieć” to znacznie więcej niż tylko ulotne życzenie. Jest to
głęboko zakorzeniony proces poznawczo-emocjonalny, który aktywuje systemy motywacyjne w mózgu. Kiedy czegoś „chcemy” naprawdę, tworzy się w nas pewien rodzaj napięcia, dysonansu między obecnym stanem a pożądanym. To napięcie nie jest dysfunkcyjne; wręcz przeciwnie, jest siłą napędową, która stymuluje umysł do poszukiwania rozwiązań. Można to porównać do zasady homeostazy psychologicznej – organizm dąży do równowagi, a brak czegoś (chcenie) narusza tę równowagę, prowokując aktywność mającą na celu jej przywrócenie.
„Szukanie sposobu” to natomiast manifestacja proaktywnej agencyjności. Kiedy pojawia się silna intencja (chcenie), nasz umysł nie pozostaje bierny. Uruchamia się lawina procesów poznawczych: planowanie, kreatywność, rozwiązywanie problemów, zdolność do przewidywania konsekwencji i adaptacji. Jest to dowód na wrodzoną ludzką zdolność do elastycznego myślenia i działania w obliczu przeszkód. Psychologia poznawcza wskazuje, że silnie zmotywowany umysł jest w stanie dostrzegać możliwości tam, gdzie wcześniej ich nie widział, reinterpretować wyzwania jako szanse i wytrwale testować różne strategie.
Kwestia wewnętrznej kontroli (locus of control) odgrywa tu kluczową rolę. Osoby z wewnętrznym poczuciem kontroli, wierzące, że to one wpływają na swoje życie, są bardziej skłonne do „szukania sposobu” niż te, które przypisują zdarzenia czynnikom zewnętrznym. Cytat ten podkreśla właśnie tę wewnętrzną moc – to my, z naszym pragnieniem, jesteśmy architektami rozwiązań, a nie biernymi odbiorcami okoliczności. Podsumowując, cytat Ćwieka to pochwała silnej woli, kreatywności i adaptacyjnej natury ludzkiego umysłu, która manifestuje się w dążeniu do realizacji celu, niezależnie od napotkanych trudności.