Jakaż to cudowna rzecz, młodość! Ale co to za zbrodnia pozwolić ją marnować młodym!
Młodość to cenny potencjał, a jej niewykorzystanie jest osobistą tragedią i społeczną „zbrodnią” przez brak wsparcia i możliwości.
Cytat George’a Bernarda Shawa: „Jakaż to cudowna rzecz, młodość! Ale co to za zbrodnia pozwolić ją marnować młodym!” – to przenikliwa refleksja o fundamentalnych aspektach ludzkiej egzystencji, rozwoju i odpowiedzialności społecznej. Z perspektywy psychologicznej, jego głębia leży w zderzeniu idealistycznego postrzegania młodości z gorzką rzeczywistością niewykorzystanego potencjału.
Młodość, w ujęciu Shawa, nie jest jedynie chronologicznym etapem życia, lecz przede wszystkim stanem obfitości –
obfitości energii, otwartości na nowe doświadczenia, zdolności adaptacji, pragnienia poznania i wreszcie, najistotniejsze, ogromnego potencjału do samorealizacji i tworzenia. To czas kształtowania się tożsamości, odkrywania pasji, budowania relacji i tworzenia fundamentów pod przyszłe życie. Psychologicznie, jest to okres intensywnego rozwoju poznawczego, emocjonalnego i społecznego. Mózg jest wciąż bardzo plastyczny, co sprzyja nauce i przyswajaniu nowych informacji. Formują się schematy myślenia, wartości i przekonania, które będą wpływać na całe dorosłe życie. Młodość to epoka eksploracji, poszukiwania sensu i miejsca w świecie – proces niezwykle ważny dla zdrowia psychicznego i poczucia spełnienia.
Termin „zbrodnia” w kontekście marnowania młodości jest niezwykle mocny i symboliczny. Sugeruje on, że niewykorzystanie tego cennego okresu jest nie tylko osobistą tragedią, ale wręcz moralną i społeczną winą. Kto jest winny? Shaw nie wskazuje palcem, ale implikuje, że odpowiedzialność leży zarówno po stronie indywidualnej, jak i systemowej. Z perspektywy jednostki, marnowanie młodości to niewykorzystanie własnego potencjału – zaniedbanie edukacji, brak inicjatywy, uleganie bierności czy też autodestrukcyjnym schematom. Psychologicznie, często wynika to z braku motywacji, niskiej samooceny, obaw przed porażką, deficytów kompetencji społecznych, a nawet z traum czy zaburzeń psychicznych, które uniemożliwiają młodym ludziom pełne rozwinięcie skrzydeł.
Z drugiej strony, owa „zbrodnia” może być również obciążeniem dla społeczeństwa. Systemy edukacyjne, które nie inspirują; środowiska rodzinne, które nie wspierają; czy też struktury społeczne, które ograniczają dostęp do możliwości rozwoju – wszystko to może przyczyniać się do „marnowania” młodzieńczego potencjału. Społeczeństwo, które nie stwarza młodym ludziom warunków do rozwoju, edukacji, eksperymentowania i popełniania błędów, by z nich wyciągać wnioski, faktycznie popełnia rodzaj „zbrodni” na przyszłych pokoleniach i na samym sobie. Inwestowanie w młodość, to inwestowanie w przyszłość – zarówno indywidualną, jak i zbiorową. Cytat Shawa jest zatem lamentem nad straconymi możliwościami i apelem o to, by młodość była doceniana, pielęgnowana i wykorzystywana do budowania lepszego jutra, a nie bezmyślnie roztrwaniana.