Mówcy wynagradzają nam brak głębi długością swych przemówień.
Mówcy maskują brak treści długością, manipulując percepcją; odbiorcy ulegają iluzji głębi w obliczu słownej lawiny.
Cytat Monteskiusza, „Mówcy wynagradzają nam brak głębi długością swych przemówień”, jest niezwykle trafioną obserwacją natury ludzkiej komunikacji i psychologii perswazji, która wykracza poza proste spostrzeżenie o nudzie długich dyskursów.
Na poziomie filozoficzno-psychologicznym, odnosi się on do ludzkiej skłonności do oceniania wartości komunikatu nie tyle po jego istotnej treści, ile po widocznych atrybutach, które mają ją maskować lub zastąpić. Długość, w tym kontekście, staje się substytutem głębi – pustą formą mającą imitować treść. Psychologicznie, jest to mechanizm obronny mówcy: w obliczu braku konkretnych argumentów, oryginalnych myśli czy merytorycznej wiedzy, mówca ucieka się do rozciągania swojej wypowiedzi. Ten zabieg może mieć kilka funkcji:
Czy Twój związek Cię wspiera,
czy wyczerpuje?
Jeśli w relacji czujesz samotność lub zagubienie, to znak, że czas odzyskać siebie i stworzyć związek, który naprawdę będzie Cię wspierać 🤍
Ranisz siebie, bo chronisz
wewnętrzne dziecko?
To ta odrzucona część Ciebie, która wciąż czeka na poczucie bezpieczeństwa, uznanie i miłość. I tylko Ty możesz ją nimi obdarzyć🤍
- Maskowanie luki poznawczej: Długie przemówienie może sprawiać wrażenie, że mówca posiada rozległą wiedzę, nawet jeśli po bliższym przyjrzeniu się okazuje się ona płytka lub powierzchowna. Im więcej słów, tym trudniej słuchaczowi wyłowić brak konkretów.
- Próba zmęczenia odbiorcy: Czasami celem jest po prostu zmęczenie uwagi słuchaczy, co sprawia, że są mniej krytyczni i bardziej skłonni do przyjęcia komunikatu bez głębszej analizy. Ulegają oni pewnego rodzaju cognitve overload.
- Wzbudzanie poczucia autorytetu: Długie i skomplikowane wypowiedzi, nawet jeśli mało treściwe, mogą sprawiać wrażenie, że mówca jest erudytą, co wzmacnia jego pozycję i autorytet w oczach mniej doświadczonych słuchaczy. To forma manipulacji percepcyjnej.
- Zasada wzajemności (wypaczonej): Mówca poświęca czas, a odbiorca, nawet jeśli się nudzi, czuje się zobowiązany do wysłuchania, dając tym samym mówcy „nagrodę” za jego wysiłek.
To spostrzeżenie Monteskiusza dotyka również kwestii ekonomii poznawczej. Nasz umysł dąży do minimalizowania wysiłku. Zamiast aktywnie poszukiwać głębi w długim i męczącym przemówieniu, często dajemy się uwieść iluzji, że długość w jakiś sposób implikuje ważność lub mądrość. Współczesnym echem tego zjawiska jest „infodemia”, gdzie mnogość informacji często przesłania ich jakość i merytoryczną wartość. Ostatecznie, cytat ten to krytyka powierzchowności i wezwanie do większej uwagi na esencję, a nie na fasadę komunikacji.