Musisz żyć dla innych, jeśli chcesz żyć z pożytkiem dla siebie.
Życie dla innych daje sens, poczucie przynależności i szczęście, stanowiąc fundament osobistego spełnienia i dobrostanu.
Filozoficzno-Psychologiczne Rozważania nad Sentencją Seneki
Sentencja Seneki: „Musisz żyć dla innych, jeśli chcesz żyć z pożytkiem dla siebie” to zdanie głęboko rezonujące z fundamentalnymi aspektami ludzkiej psychiki i filozofii bytu. Z psychologicznego punktu widzenia, odnosi się do naszej wrodzonej potrzeby przynależności i znaczenia. Człowiek jest istotą społeczną, a nasza tożsamość i poczucie własnej wartości w dużej mierze kształtują się w interakcjach z innymi. Życie „dla innych” nie oznacza samopoświęcenia w destrukcyjny sposób, lecz raczej aktywne uczestnictwo w życiu wspólnoty, dawanie i otrzymywanie. To wzajemne oddziaływanie buduje sieć relacji, która jest niezbędna dla zdrowia psychicznego i dobrostanu.
Kiedy pomagamy innym, współodczuwamy, angażujemy się w wspólne cele, aktywujemy w sobie mechanizmy związane z empatią i współczuciem, co prowadzi do uwalniania się hormonów szczęścia, takich jak oksytocyna i dopamina. Działanie na rzecz innych daje poczucie sensu i celu, co jest kluczowe dla uniknięcia pustki egzystencjalnej i depresji. Badania w dziedzinie psychologii pozytywnej wielokrotnie wykazywały korelację między prospołecznymi zachowaniami a zwiększonym poczuciem szczęścia i spełnienia. Życie „z pożytkiem dla siebie” nie jest więc egoizmem w tradycyjnym rozumieniu, lecz integralnym wynikiem zaangażowania w dobro innych. Jest to transakcja, w której obie strony zyskują – dawca doświadcza poczucia spełnienia, a biorca otrzymuje wsparcie. Z epistemologicznego punktu widzenia, poznajemy siebie lepiej poprzez pryzmat naszych relacji z innymi. Oni są dla nas lustrem, w którym odbijają się nasze wartości, aspiracje i słabości. Życie w osamotnieniu, bez zaangażowania w los innych, prowadzi do zubożenia doświadczeń i ograniczenia perspektyw, a w konsekwencji do stagnacji psychologicznej. Sentencja Seneki podkreśla więc fundamentalną wzajemność i współzależność ludzkiego istnienia, w której indywidualne dobro splata się nierozerwalnie z dobrem wspólnym.