Naukowcy usiłują przekształcić to co niemożliwe - w możliwe. Politycy często chcą przekształcić to co możliwe - w niemożliwe.
Naukowcy dążą do rozwoju i transcendencji, politycy często do kontroli i regresu, ujawniając fundamentalne napięcie ludzkiej psychiki.
Paradoks Ludzkich Dążeń: Między Transcendencją a Regresem
Cytat Bertranda Russella, „Naukowcy usiłują przekształcić to co niemożliwe - w możliwe. Politycy często chcą przekształcić to co możliwe - w niemożliwe”, oferuje niezwykle przenikliwy wgląd w dwie fundamentalnie odmienne, lecz nierozerwalnie splecione siły napędowe ludzkiej psychiki i działania społecznego.
Na poziomie indywidualnym, postawa naukowca uosabia pierwotne dążenie do transcendencji – zdolność i potrzebę przekraczania własnych ograniczeń, eksploracji nieznanego i dążenia do mistrzostwa nad światem. Jest to psychologiczna manifestacja kompetencji i autonomii – głębokiej ludzkiej potrzeby opanowania środowiska i kształtowania rzeczywistości zgodnie z własną wolą. Proces badawczy, pełen frustracji i błędów, jest niczym intensywna psychoterapia, w której jednostka nieustannie konfrontuje się z niewiedzą, by ostatecznie poszerzyć granice poznania. Jest to esencja rozwoju osobistego i innowacji, napędzana ciekawością, optymizmem i wiarą w ludzki potencjał. Dążenie do „przekształcenia niemożliwego w możliwe” to odwieczny mit Prometejski, który pozwala ludzkości rozwijać się i ewoluować.
Z drugiej strony, postawa polityka, w ujęciu Russella, symbolizuje inną, często regresywną siłę. „Przekształcanie możliwego w niemożliwe” odzwierciedla lęk przed zmianą, potrzebę kontroli, a często mechanizmy obronne takie jak represja, zaprzeczanie czy projekcja. W kontekście społecznym, jest to manifestacja władzy i jej mrocznej strony – tendencji do utrzymania status quo, ochrony własnych interesów, a nawet manipulacji faktami w celu zachowania hegemonii. To działanie, które zamiast poszerzać horyzonty, zwęża je, narzucając ograniczenia tam, gdzie istnieją możliwości. Psychologicznie, może to wynikać z niepewności, poczucia zagrożenia, a nawet głęboko zakorzenionego pesymizmu wobec ludzkiej natury lub złożoności świata. Politicy, w tej interpretacji, dławią ludzkiego ducha innowacji i kreatywności, często w imię kontroli i utrzymania porządku.
Cytat Russella ujawnia napięcie między dwoma rodzajami dążeń w ludzkim świecie: ekspansją i regresją, tworzeniem i ograniczaniem. Jest to fundamentalna dynamika obecna zarówno w psyche indywidualnej, jak i w strukturach społecznych. Rozumienie tej dynamiki pozwala dostrzec, dlaczego społeczeństwa i jednostki balansują między okresami gwałtownego rozwoju a stagnacją, a czasem nawet upadkiem. Ostatecznie, to napięcie definiuje cywilizację i jej zdolność do ewolucji.