Nie każdego stać na szczerość. Jedni mają za dużo do ukrywania - drudzy nie mają przed kim się zwierzyć.
Szczerość to przywilej. Jedni boją się konsekwencji ujawnienia prawd, drudzy nie mają bezpiecznych relacji do zwierzeń.
Nie każdego stać na szczerość.
To zdanie, pozornie proste, otwiera wrota do skomplikowanego labiryntu ludzkiej psychiki i dynamiki społecznej. Szczerość – akt ujawniania swoich prawdziwych myśli, uczuć i intencji – nie jest neutralną transakcją. Jest to forma ekspozycji, która niesie ze sobą zarówno potencjalne korzyści, jak i realne ryzyko. Z perspektywy psychologicznej, gotowość do bycia szczerym jest ściśle związana z poczuciem bezpieczeństwa, samooceną i zaufaniem do otoczenia.
Jedni mają za dużo do ukrywania
Ta część cytatu wskazuje na jeden z głównych powodów unikania szczerości: istnienie sekretów i ukrywanych prawd. Psychologicznie, ludzie ukrywają rzeczy z wielu przyczyn, często głęboko zakorzenionych w lęku. Lęk przed odrzuceniem, oceną, konsekwencjami społecznymi, zawodowymi czy nawet prawnymi. Ukrywanie może być strategią obronną, sposobem na ochronę własnego wizerunku, pozycji lub wręcz tożsamości. To ukrywanie świadczy o braku wewnętrznej wolności, o poczuciu uwięzienia w sieci własnych tajemnic. Osoby te toczą wewnętrzną walkę, w której fasada jest ważniejsza od autentyczności. Często cierpią na dysonans poznawczy, żyjąc w sprzeczności między tym, kim są, a tym, kogo udają. Szczerość w tym kontekście byłaby aktem samobójczym dla ich misternie budowanego świata.
Drudzy nie mają przed kim się zwierzyć.
Ta fraza dotyka głęboko psychologicznego deficytu: braku bezpiecznych relacji. Ludzie są istotami społecznymi, a potrzeba przynależności i akceptacji jest fundamentalna. Szczerość – zwłaszcza ta otwarta i wrażliwa – wymaga bezpiecznej przestrzeni i zaufania. Bez takiego środowiska, człowiek może nosić w sobie ogromny ładunek niewypowiedzianych myśli i uczuć, nie mając kanału, którym mógłby je uwolnić. To nie jest kwestia braku chęci do bycia szczerym, ale braku możliwości. Brak osoby, która wysłucha bez osądzania, która okaże empatię i zrozumienie. Wyrzuca to jednostkę w stan izolacji, osamotnienia i poczucia niezrozumienia. Może to prowadzić do chronicznego stresu, depresji i poczucia zamknięcia w sobie, gdzie szczerość staje się luksusem dostępnym tylko w wyobraźni.
W ten sposób, cytat Feliksa Chwaliboga trafnie oddaje złożoność ludzkich interakcji i głębokie psychologiczne bariery stojące na drodze do autentyczności i otwartości, czyniąc szczerość przywilejem, a nie powszechną cechą.