Wiara równa się bowiem rzeczywistości, dopóki nie zostanie odrzucona przez doświadczenie.
Wiara kształtuje naszą rzeczywistość, dopóki doświadczenie nie zweryfikuje jej, zmuszając do rewizji przekonań.
Głębokie Zrozumienie Słów Jerzego Altkorna: Rzeczywistość jako Projekcja Wiary
Cytat Jerzego Altkorna, „Wiara równa się bowiem rzeczywistości, dopóki nie zostanie odrzucona przez doświadczenie”, stanowi niezwykle trafną psychologiczno-filozoficzną refleksję nad konstrukcją naszej percepcji świata i jej kruchością w obliczu empirii. Słowo „wiara” w tym kontekście wykracza poza religijne konotacje, odnosi się do głęboko zakorzenionych przekonań, oczekiwań, założeń i wewnętrznych map poznawczych, za pomocą których interpretujemy otoczenie.
Z psychologicznego punktu widzenia, cytat ten doskonale oddaje teorię konstruktywizmu poznawczego. Ludzki umysł nie jest biernym obserwatorem, lecz aktywnym architektem własnego świata. Nasze przekonania – o sobie, o innych, o świecie, o możliwościach – tworzą filtr, przez który doświadczenia są interpretowane i nadawane są im znaczenia. Jeśli wierzymy, że świat jest niebezpieczny, będziemy skłonni dostrzegać zagrożenia nawet tam, gdzie ich nie ma, a sukcesy będą dla nas jedynie rezultatem szczęścia, a nie własnych kompetencji. Ta wiara staje się dla nas prawdą, swoistą subiektywną rzeczywistością, w której funkcjonujemy i która kieruje naszymi działaniami.
Co więcej, Altkorn podkreśla kluczową rolę doświadczenia jako rewizora tejże rzeczywistości. Ono jest tym ostatecznym testem, tą empiryczną weryfikacją, która może obalić lub potwierdzić nasze wewnętrzne konstrukcje. Jeśli nasza wiara, np. w to, że „nigdy mi się nie uda”, zostanie wielokrotnie podważona przez powtarzające się sukcesy (doświadczenie), wówczas pierwotne założenie zaczyna się kruszyć. To proces dyszonansu poznawczego – zderzenie sprzecznych informacji z istniejącymi przekonaniami prowadzi do konieczności ich rewizji.
Odzyskaj wewnętrzny spokój i pewność siebie.
Zbuduj trwałe poczucie własnej wartości.
W świecie, który każe Ci być kimś, odważ się być sobą.
Radykalna samoakceptacja to zaproszenie do wewnętrznej wolności.
Zobacz, czym jest i jak wiele może Ci dać!
Z perspektywy filozoficznej, cytat nawiązuje do problemu realizmu naiwnego kontra realizmu krytycznego. Akcentuje, że to, co bierzemy za obiektywną rzeczywistość, jest często jedynie naszą interpretacją tej rzeczywistości, ukształtowaną przez nasze wewnętrzne schematy. Dopiero konfrontacja z zewnętrznym, niezależnym od nas światem – poprzez doświadczenie – może prowadzić do korekty naszych „prawd”. To zaproszenie do otwartości na nowe bodźce i gotowości do rewizji własnych sądów, co jest fundamentalne dla rozwoju i adaptacji.
W psychoterapii, zasada ta jest kluczowa. Praca nad zmianą myślenia, nad irracjonalnymi przekonaniami (np. w terapii poznawczo-behawioralnej), polega właśnie na podważaniu dotychczasowych „wiar” klienta poprzez doprowadzenie go do nowych doświadczeń, które te wiary obalają. „Wiara” w tym sensie jest fundamentem, na którym budujemy nasze życie, a „doświadczenie” jest narzędziem, które pozwala nam go udoskonalać lub, w razie potrzeby, przebudować.