Za pomocą języka człowiek nie tylko porozumiewa się z innymi, nie tylko przekazuje informacje, ale również modeluje postrzegany przez siebie świat.
Język nie tylko komunikuje i informuje, ale aktywnie, psychologicznie i kulturowo, konstruuje naszą rzeczywistość i tożsamość.
Modelowanie rzeczywistości
Cytat Tomasza Witkowskiego, że „Za pomocą języka człowiek nie tylko porozumiewa się z innymi, nie tylko przekazuje informacje, ale również modeluje postrzegany przez siebie świat”, otwiera przed nami głębokie filozoficzne i psychologiczne horyzonty. W istocie, nie jest to jedynie stwierdzenie o funkcji komunikacyjnej języka, lecz o jego fundamentalnym wpływie na naszą rzeczywistość. Z perspektywy psychologii poznawczej, język nie jest pasywnym narzędziem do opisywania świata, lecz aktywnym medium, które kształtuje nasze myślenie, percepcję i doświadczenie. Słowa, które wybieramy, ramy językowe, w których operujemy, oraz narracje, które tworzymy, determinują sposób, w jaki interpretujemy otoczenie i nadajemy mu znaczenie.
Konstrukcja Jaźni i Świata
Z punktu widzenia psychologii humanistycznej i egzystencjalnej, język staje się narzędziem auto-kreacji. Poprzez wewnętrzny monolog i sposób, w jaki opisujemy siebie i swoje doświadczenia, konstruujemy naszą tożsamość. To, co mówimy o sobie, kształtuje nasze przekonania o własnej wartości i możliwościach. Jeśli język, którym posługujemy się w odniesieniu do siebie, jest pełen negatywnych ocen, wpływa to na nasze poczucie kompetencji i sprawstwa. Analogicznie, język społeczny, dominujące narracje kulturowe, kształtują nasze rozumienie świata, norm społecznych i wartości.
Czy Twój związek Cię wspiera,
czy wyczerpuje?
Jeśli w relacji czujesz samotność lub zagubienie, to znak, że czas odzyskać siebie i stworzyć związek, który naprawdę będzie Cię wspierać 🤍
Ranisz siebie, bo chronisz
wewnętrzne dziecko?
To ta odrzucona część Ciebie, która wciąż czeka na poczucie bezpieczeństwa, uznanie i miłość. I tylko Ty możesz ją nimi obdarzyć🤍
Determinizm Językowy a Relatywizm
Ten cytat nawiązuje również do hipotezy Sapira-Whorfa, która, choć kontrowersyjna, sugeruje, że struktura języka, którym się posługujemy, wpływa na sposób, w jaki postrzegamy i myślimy o świecie. Nie chodzi tu o ścisły determinizm, ale raczej o relatywizm – różne języki oferują różne perspektywy i kategorie poznawcze. Na przykład, języki posiadające wiele określeń na śnieg, pozwalają na subtelniejsze różnicowanie jego form niż języki, które mają tylko jedno. To z kolei rzutuje na naszą zdolność do rozróżniania i interpretowania rzeczywistości. Język staje się więc niejako **filtrem doświadczenia**, przepuszczającym i organizującym informacje z otoczenia. Tym samym, zmiana języka, czy to w sensie dosłownym (nauka nowego języka), czy metaforycznym (zmiana sposobu mówienia o problemach), może prowadzić do fundamentalnej zmiany w postrzeganiu i reagowaniu na świat.