
Życie jest grą bez reguł. (...) Kształtuje się między wolą a przypadkiem.
Życie to wolna gra, którą kształtują nasze wybory i nieprzewidywalne zdarzenia.
Kąkolewskiego metafora życia jako "gry bez reguł" to głębokie odzwierciedlenie psychologicznej dynamiki ludzkiego doświadczenia.
Odrzuca ona tradycyjne, deterministyczne narracje, które sugerują, że istnienie jest z góry określone przez boski plan, los czy sztywne prawa natury. Zamiast tego, koncept "braku reguł" podkreśla inherentną nieprzewidywalność i wolność, której doświadczamy. Nie ma jednej, zdefiniowanej ścieżki, żadnych ściśle określonych instrukcji ani arbitra, który egzekwowałby zasady. Powoduje to, z jednej strony, poczucie wyzwolenia – możemy tworzyć własne znaczenie, wybierać własne wartości i podążać za własnymi pragnieniami.
Z drugiej strony, ta wolność może być również źródłem intensywnego lęku egzystencjalnego. Bez zewnętrznych reguł, odpowiedzialność za kreowanie własnego życia spoczywa w pełni na naszych barkach. To jest ciężar, który Søren Kierkegaard nazwałby "lękiem wolności" – lękiem przed nieskończonymi możliwościami i koniecznością dokonania wyboru w obliczu braku obiektywnych kryteriów.
Dalsza część cytatu,
"Kształtuje się między wolą a przypadkiem",
jeszcze bardziej pogłębia to psychologiczne rozważanie. Wola reprezentuje naszą agencyjność – naszą zdolność do świadomego wyboru, planowania, dążenia do celów i kształtowania rzeczywistości zgodnie z naszymi pragnieniami. Jest to manifestacja aktywnego podmiotu, który nie jest biernym obserwatorem, lecz twórcą swojego losu. Mamy zdolność do intencji, motywacji i działania, które wpływają na bieg naszego życia.
Jednakże, nie jesteśmy wszechmocni. Element "przypadku" wprowadza do równania niekontrolowane zmienne, które leżą poza zasięgiem naszej woli. Mogą to być zdarzenia losowe, niezamierzone konsekwencje naszych działań, wpływ innych ludzi, katastrofy naturalne, genetyczne predyspozycje czy po prostu niemożliwa do przewidzenia zbieżność okoliczności. Przypadek objawia się jako siła, która może torpedować nasze plany, otwierać nowe, niespodziewane drzwi, lub po prostu wprowadzać chaos. Ten dynamiczny taniec między wolą a przypadkiem jest sednem ludzkiego doświadczenia. Nie jesteśmy ani całkowicie zdeterminowani, ani całkowicie wolni. Nasze życie jest ciągłym negocjowaniem między tym, co możemy kontrolować, a tym, co musimy zaakceptować. Psychologicznie, cytat Kąkolewskiego zmusza nas do refleksji nad naszą odpornością, zdolnością adaptacji i umiejętnością znajdowania sensu w obliczu nieprzewidywalności. To zaproszenie do przyjęcia życia jako ciągłego procesu improwizacji, gdzie sens i cel są tworzone, a nie odnajdywane, w ciągłym sprzężeniu zwrotnym między naszymi intencjami a nieprzewidywalną rzeczywistością, co wzywa do autentycznego zaangażowania w teraźniejszość i otwarcia się na nieznane.