Prawda jest taka, że twoja osobowość jest pokłosiem określonego sposobu wychowania i określonego rodzaju życia. Twoje życie zawsze polegało na próbach odnalezienia siebie i odkrycia prawdy o świecie. Było walką.
Osobowość kształtuje środowisko; życie to nieustanna walka o samopoznanie i zrozumienie świata.
Cytat Gábora Matégo uderza w samo serce złożoności ludzkiej egzystencji, oferując głębokie spojrzenie na kształtowanie się tożsamości i nieustające poszukiwanie sensu. Rozpoczyna się od fundamentalnego stwierdzenia, że „twoja osobowość jest pokłosiem określonego sposobu wychowania i określonego rodzaju życia”. To zdanie wskazuje na determinujący wpływ środowiska na kształtowanie się jednostki. Z perspektywy psychologii rozwojowej, szczególnie teorii behawioralnych i poznawczych, wczesne doświadczenia, interakcje z opiekunami i środowiskiem społecznym stanowią fundament, na którym budowana jest późniejsza osobowość. Trauma, niedostateczna więź, czy nadmierna kontrola – wszystkie te czynniki, składające się na „określony sposób wychowania i rodzaj życia”, pozostawiają trwały ślad w strukturze psychicznej, wpływając na schematy myślenia, emocje i zachowania. Nie jest to determinizm w sensie bezwzględnego przeznaczenia, lecz raczej uznanie potężnego wpływu warunków początkowych na predyspozycje i tendencje.
Dalej, Maté kontynuuje: „Twoje życie zawsze polegało na próbach odnalezienia siebie i odkrycia prawdy o świecie. Było walką.” Ten fragment wprowadza dynamikę aktywności, jaką jest życie ludzkie. Nie jesteśmy biernymi odbiorcami doświadczeń; wręcz przeciwnie, jesteśmy nieustannie zaangażowani w proces samopoznania i interpretacji rzeczywistości. „Odnalezienie siebie” odnosi się do dążenia do spójności jaźni, integracji różnych aspektów osobowości, a także do zrozumienia swoich autentycznych potrzeb i pragnień, często przesłoniętych przez społeczne oczekiwania lub wczesne traumy. Jest to proces, który bywa niezwykle trudny, ponieważ wymaga konfrontacji z własnymi cieniami, bólem i ograniczeniami. „Odkrycie prawdy o świecie” wykracza poza subiektywne postrzeganie, sugerując poszukiwanie obiektywnej, choćby w sensie intersubiektywnym, rzeczywistości. To dążenie do zrozumienia zasad rządzących światem, ludzkimi relacjami, sensem cierpienia i istnienia. Maté trafnie nazywa ten proces „walką”. Jest to walka wewnętrzna z własnymi ograniczeniami, lękami i nawykami, ale także walka z zewnętrznymi naciskami, niesprawiedliwością i systemami, które często dehumanizują. Walka ta jest nieodłącznym elementem rozwoju psychicznego, zmuszając nas do kwestionowania, adaptacji i transformacji. Cały cytat podkreśla, że tożsamość nie jest statycznym tworem, lecz dynamicznym procesem, nieustannym dialogiem między wewnętrzną psychiką a zewnętrznym światem, w którym ból i wyzwania są często katalizatorami wzrostu i głębszego samopoznania.