To, w jaki sposób traktują nas rodzice, jest swego rodzaju kalką dla wszystkich innych relacji w naszym życiu.
Sposób, w jaki rodzice nas traktują, tworzy wewnętrzną matrycę, która kształtuje nasze oczekiwania i wzorce zachowań we wszystkich późniejszych relacjach.
Cytat Stefanie Stahl uderza w samo sedno psychologii rozwojowej i teorii przywiązania, oferując głęboki wgląd w to, jak nasze wczesne doświadczenia kształtują całe nasze życie relacyjne. Na poziomie filozoficznym, Stahl sugeruje, że sposób, w jaki jesteśmy traktowani przez naszych pierwotnych opiekunów – najczęściej rodziców – nie jest jedynie zbiorem odizolowanych interakcji, lecz fundamentalnym algorytmem, „kalką” lub matrycą, która programuje nasze oczekiwania, wzorce zachowań i percepcję w każdej kolejnej relacji. To niemal platońska idea, gdzie pierwowzór, czyli doświadczenie z rodzicami, stwarza „formy” dla wszystkich późniejszych cieni.
Z psychologicznego punktu widzenia, cytat ten odnosi się do teorii przywiązania Johna Bowlby'ego i Mary Ainsworth, która postuluje, że bezpieczne lub niepewne wzorce przywiązania, ukształtowane w dzieciństwie, stają się naszymi wewnętrznymi modelami operacyjnymi (internal working models). Modele te są niczym filtry, przez które interpretujemy zachowania innych, oczekujemy konkretnych reakcji i konstruujemy własne strategie radzenia sobie. Jeśli rodzice byli konsekwentnie dostępni, responsywni i wspierający, dziecko rozwija bezpieczny styl przywiązania, co skutkuje zdolnością do tworzenia zdrowych, wzajemnie satysfakcjonujących relacji w dorosłości. Taka „kalka” zawiera schematy zaufania, autonomii i skutecznej komunikacji.
Ranisz siebie, bo chronisz
wewnętrzne dziecko?
To ta odrzucona część Ciebie, która wciąż czeka na poczucie bezpieczeństwa, uznanie i miłość. I tylko Ty możesz ją nimi obdarzyć🤍
Przeszłość kształtuje Twoje relacje, dorosłe wybory i poczucie własnej wartości. Czas je uzdrowić 🤍
Natomiast, gdy opieka była niekonsekwentna, odrzucająca lub nadopiekuńcza, powstają niepewne style przywiązania (lękowo-ambiwalentny, unikający, zdezorganizowany). „Kalka” w tych przypadkach zawiera wzorce lęku przed odrzuceniem, unikania bliskości, nadmiernej zależności lub trudności w regulacji emocji. Osoba o lękowym stylu przywiązania może na przykład nieświadomie szukać partnerów, którzy potwierdzą jej wewnętrzny schemat bycia niewystarczającą lub porzucaną, co prowadzi do błędnego koła. W ten sposób cytat Stahla uwypukla, że historia naszych pierwszych relacji nie tylko wpływa, ale wręcz programuje nasze zdolności do budowania intymności, rozwiązywania konfliktów i odczuwania poczucia bezpieczeństwa w międzyludzkich związkach. Jest to mechanizm nie zawsze świadomy, działający w głębinach naszej psychiki, i w dużej mierze determinant naszych życiowych ścieżek relacyjnych.