Badania psychologiczne pokazały, że osoby ze zdrową samooceną, kiedy spotka je niepowodzenie, w ramach kompensacji skupiają się na swoich mocnych stronach.
Osoby ze zdrową samooceną po niepowodzeniu wzmacniają się, koncentrując na mocnych stronach, co buduje odporność i pozytywną tożsamość.
Głębokie wyjaśnienie filozoficzno-psychologiczne
Cytat Stefanie Stahl rzuca światło na fascynujący aspekt ludzkiej psychiki, dotykający fundamentów naszej tożsamości, odporności i samoregulacji. Kiedy Stahl mówi, że osoby ze zdrową samooceną w obliczu niepowodzenia skupiają się na swoich mocnych stronach, kreśli obraz mechanizmu psychologicznego, który wykracza poza prostą kompensację. To raczej świadectwo głęboko zakorzenionej strategii radzenia sobie, która ma swoje korzenie zarówno w psychologii ewolucyjnej, jak i w konstrukcjach filozoficznych dotyczących pojęcia „ja”.
Z perspektywy psychologicznej, zdrowa samoocena nie jest jedynie brakiem kompleksów, lecz dynamicznym konstruktem, który pozwala jednostce na utrzymywanie względnie stabilnego i pozytywnego obrazu siebie, nawet w obliczu zewnętrznych wyzwań. Niepowodzenie, z natury rzeczy, stanowi zagrożenie dla tego obrazu. Może wywołać uczucia wstydu, frustracji czy zwątpienia. Jednakże, osoby o zdrowej samoocenie dysponują wewnętrznymi zasobami i strategiami poznawczymi, które pozwalają im te negatywne emocje przetwarzać i przekierowywać swoją uwagę.
Odzyskaj wewnętrzny spokój i pewność siebie.
Zbuduj trwałe poczucie własnej wartości.
Filozoficznie, można to interpretować jako dążenie do zachowania *spójności narracyjnej* własnego życia. Kiedy spotyka nas niepowodzenie, dotychczasowa narracja o sukcesie i kompetencji zostaje naruszona. Osoby z ugruntowaną samooceną są w stanie szybko zrekonfigurować tę narrację, włączając w nią aspekty swoich mocnych stron, co pozwala im utrzymać poczucie własnej wartości i agencji. Nie jest to unikanie problemu, lecz raczej aktywne poszukiwanie alternatywnych dróg do samopotwierdzenia i odnalezienia sensu w doświadczeniu. To swego rodzaju *epistemologiczna optymalizacja* – zamiast pogrążać się w błędach, jednostka skupia się na tym, co wie, że potrafi, co jest dla niej pewne. To proces, który pozwala na *rozbicie fiksacji na niedoskonałościach* i ponowne ukierunkowanie uwagi na potencjał rozwojowy.
Kluczowe jest tu zrozumienie, że nie jest to prosta ucieczka od rzeczywistości, ale raczej *zdrowy mechanizm obronny*, który pomaga w utrzymaniu motywacji i poczucia skuteczności. Zamiast pozwolić, aby jedno niepowodzenie zdefiniowało całą ich tożsamość, osoby te potrafią oddzielić incydent od ogólnej oceny swojej osoby. Oznacza to również, że posiadają wystarczającą meta-kognitywną świadomość, by rozpoznać swoje atuty i umiejętnie je wykorzystać do ponownego zdefiniowania sytuacji i odzyskania równowagi. To wskazuje na *rezyliencję ego*, czyli zdolność do adaptacji i odbudowy po doświadczeniach stresujących, wzmacniając wiarę w swoje możliwości.