Jak wynika z badań psychologicznych, dążenie do życiowego celu czyni człowieka trwale szczęśliwym.
Dążenie do celu daje sens, aktywuje autonomię i kompetencje, prowadząc do trwałego szczęścia poprzez rozwój i spełnienie.
Dążenie do głębi: Filozoficzno-psychologiczna perspektywa na życiowy cel i szczęście
Cytat Stefanie Stahl, „Jak wynika z badań psychologicznych, dążenie do życiowego celu czyni człowieka trwale szczęśliwym”, dotyka jednego z najbardziej fundamentalnych aspektów ludzkiej egzystencji – związku między sensem, działaniem a dobrostanem psychicznym. Z perspektywy filozoficznej, dążenie do celu odsyła nas do klasycznych koncepcji eudajmonii Arystotelesa, gdzie szczęście nie jest jedynie chwilową przyjemnością (hedonią), lecz raczej dobrobytem wynikającym z życia w zgodzie z własną naturą i realizowania swojego potencjału. Arystoteles uważał, że pełnia życia osiągana jest poprzez cnotę i racjonalne działanie nastawione na konkretne cele, które nadają życiu strukturę i znaczenie. Dążenie do celu jawi się tu jako proces, a nie jedynie stan, co jest kluczowe dla jego trwałości.
Psychologicznie, słowa Stahl rezonują z kilkoma kluczowymi teoriami. Po pierwsze, teoria autodeterminacji (Self-Determination Theory – SDT) Deci'ego i Ryana podkreśla znaczenie trzech podstawowych potrzeb psychologicznych: autonomii, kompetencji i powiązania. Dążenie do celu silnie aktywuje poczucie autonomii (sami wybieramy i kształtujemy nasz cel), zwiększa poczucie kompetencji (realizując cele, rozwijamy się i stajemy się lepsi w tym, co robimy), a często także sprzyja powiązaniom (cele mogą mieć wymiar społeczny). Satysfakcja tych potrzeb jest silnie związana z wewnętrzną motywacją i trwałym dobrostanem.
Prokrastynacja to nie lenistwo.
To wołanie Twojego lęku
Naucz się działać mimo wątpliwości, lęku i perfekcjonizmu
Po drugie, psychologia pozytywna, z Martinem Seligmanem na czele, akcentuje rolę zaangażowania (engagement) i znaczenia (meaning) jako filarów szczęścia (model PERMA). Dążenie do celu idealnie wpisuje się w ten paradygmat. Cel daje poczucie sensu, integruje doświadczenia i nadaje im spójną narrację. Włączenie się w wartościowe działania, które wychodzą poza doraźne zaspokajanie potrzeb, generuje głębsze i bardziej satysfakcjonujące szczęście niż chwilowe przyjemności. Gdy jesteśmy zaangażowani w realizację znaczącego celu, często doświadczamy stanu przepływu (flow), opisanego przez Mihaly'ego Csikszentmihalyi'ego, który charakteryzuje się pełnym skupieniem, utratą poczucia czasu i głęboką satysfakcją z wykonywanej aktywności.
Stałość szczęścia, o której mówi Stahl, wynika z natury samego procesu dążenia. Cele życiowe rzadko są jednorazowymi osiągnięciami. Są to raczej horyzonty, które wyznaczają kierunek, a ich realizacja jest ciągłym procesem rozwoju, nauki i pokonywania wyzwań. Każdy mały krok w kierunku celu dostarcza poczucia postępu i kompetencji, które kumulują się, tworząc trwałe poczucie spełnienia i zadowolenia z życia. To nie samo osiągnięcie celu, ale sama podróż ku niemu, wzmocniona poczuciem sprawczości i sensu, jest źródłem trwałego szczęścia. W tym sensie, cytat Stahl jest nie tylko psychologiczną obserwacją, ale również głębokim przesłaniem o tym, jak konstruować sensowne i satysfakcjonujące życie.