Nie można żyć planami. Plany trzeba jak najszybciej wprowadzać w życie. Im dłużej planujemy, tym więcej czasu spędzamy w przyszłości, tym więcej mamy znaków zapytania, tym więcej dostrzegamy zagrożeń, i tym mniej nam zostaje energii na to, co jest celem planowania, a mianowicie na przejście do realizacji.
Nadmierne planowanie obciąża umysł, generuje lęk, wyczerpuje energię, paraliżując działanie; kluczem jest szybka realizacja.
Filozoficzno-Psychologiczne Rozważania nad Cytatem Eichelbergera
Cytat Wojciecha Eichelbergera „Nie można żyć planami. Plany trzeba jak najszybciej wprowadzać w życie. Im dłużej planujemy, tym więcej czasu spędzamy w przyszłości, tym więcej mamy znaków zapytania, tym więcej dostrzegamy zagrożeń, i tym mniej nam zostaje energii na to, co jest celem planowania, a mianowicie na przejście do realizacji” jest głęboką refleksją nad naturą ludzkiej psychiki i naszego sposobu funkcjonowania w czasie. W jego rdzeniu leży ostrzeżenie przed pułapką nadmiernego planowania, które, wbrew intuicji, zamiast zwiększać szanse na sukces, może stać się samodestrukcyjnym mechanizmem.
Egzystencjalna pułapka „życia planami”
Z perspektywy egzystencjalnej, „życie planami” to nic innego jak umykanie przed teraźniejszością i odkladanie życia na później. Jest to forma uniku przed konfrontacją z rzeczywistością, która w swej istocie jest nieprzewidywalna i wymagająca działania tu i teraz. Człowiek, który zbyt długo pozostaje w fazie planowania, zamieszkuje swój umysł przyszłymi projekcjami, a nie faktycznym życiem. Eichelberger trafnie dostrzega, że ten proces prowadzi do narastania „znaków zapytania” – wszelkich możliwych scenariuszy, które umysł, w swojej tendencji do przewidywania zagrożeń, zaczyna mnożyć. To z kolei generuje lęk i niepewność, osłabiając witalność i sprawczość jednostki.
Psychologia lęku i prokrastynacji
Z psychologicznego punktu widzenia, nadmierne planowanie jest często mechanizmem obronnym. Może być równoznaczne z prokrastynacją, która nie jest tyle lenistwem, co raczej unikaniem nieprzyjemnych emocji związanych z podjęciem decyzji i działaniem. Im dłużej planujemy, tym więcej czasu dajemy lękowi na rozbudowanie się. Umysł zaczyna analizować coraz to nowe ryzyka, wyolbrzymiać potencjalne trudności, a w konsekwencji paraliżuje działanie. To zjawisko można powiązać z teorią wyuczonej bezradności, gdzie jednostka, przez ciągłe analizowanie i brak realizacji, traci wiarę w swoją zdolność do wpłynięcia na rzeczywistość.
Prokrastynacja to nie lenistwo.
To wołanie Twojego lęku
Naucz się działać mimo wątpliwości, lęku i perfekcjonizmu
Energia psychiczna i jej wyczerpanie
Kluczowym elementem cytatu jest również zwrócenie uwagi na wyczerpywanie energii psychicznej. Proces planowania, zwłaszcza gdy jest nadmiernie rozbudowany i pełen obaw, jest niezwykle kosztowny energetycznie. Cała energia, która mogłaby zostać spożytkowana na faktyczną realizację celu, jest zużywana na symulowanie przyszłości, walkę z lękiem i wewnętrzne debaty. W rezultacie, kiedy przychodzi moment działania, jednostka jest już wyczerpana, brakuje jej motywacji i siły przebicia. Eichelberger podkreśla, że celem planowania nie jest samo planowanie, lecz przejście do realizacji. Jeśli planowanie staje się celem samym w sobie, staje się dysfunkcjonalne.
Znaczenie „tu i teraz” dla realizacji
Cytat jest więc wezwaniem do większej obecności w teraźniejszości i przełamywania paraliżu analizy. Prawdziwa transformacja i sukces nie rodzą się z doskonale wytyczonych diagramów, lecz z odwagi do podjęcia pierwszych kroków, nawet jeśli są one niedoskonałe. To w działaniu, a nie w perfekcyjnym planie, znajdujemy informację zwrotną, która pozwala nam adaptować się i rozwijać. Eichelberger promuje filozofię działania, gdzie plan jest narzędziem, a nie kotwicą, która wiąże nas z przyszłością, uniemożliwiając czerpanie z pełni teraźniejszości.